Tóm lại nhu cầu dịch thuật là một nhu cầu lớn chiếm đến 20-30% khối lượng công việc của các tổ chức NGO đặc biệt là những tổ chức làm việc với các nhà tài trợ quốc tế. Việc dịch từ Anh - Việt tương đối dễ, đặc biệt là từ khi có sự hỗ trợ của các công cụ dịch thuật như google, bing, tudien, trai tu,... và khi bạn có kiến thức, có vốn từ vựng chuyên ngành về chủ đề nhưng khi dịch Việt - Anh thì thực sự là thách thức ngay cả khi bạn có vốn liếng ngoại ngữ giỏi.
Chính vì vậy chúng tôi với sự trợ giúp của CSDS (một tổ chức chuyên hỗ trợ các tình nguyện viên quốc tế người bản địa trong các công tác phát triển) sử dụng một đội ngũ các bạn tình nguyên viên quốc tế mà phần lớn native speakers để giúp chúng tôi trong việc dịch thuật tài liệu ra tiếng Anh, tuy nhiên quá trình này gặp một số vấn đề như : cần dịch draft các bản tiếng Việt ra tiếng Anh để sau đó các bạn tình nguyện viên quốc tế hiệu đính lại cho ra tiếng Anh bản ngữ, quá trình này rất mất thời gian và kém hiệu quả vì :
- Nếu người dịch phải hiểu về dự án và phải có vốn từ vựng trong lĩnh vực cũng như có kỹ năng dịch thuật, chúng tôi thường sử dụng các bạn tình nguyện viên người Việt giúp đỡ công đoạn này nhưng phần lớn bản dịch không dùng được vì các bạn chưa có hiểu biết về lĩnh vực cần dịch, từ vựng trong lĩnh vực chưa đủ và thiếu kinh nghiệm dịch thuật
- Nếu bản thân người viết báo cáo dịch thì mất rất nhiều thời gian trong khi vẫn cần một bản tiếng Việt, nếu tiếng Anh người viết báo cáo không tốt thì bản dịch sẽ là thảm họa trong khi đó thời gian để trau chuốt báo cáo và khai thác, phân tích dữ liệu lại thiếu
- Bản dịch chất lượng không tốt sẽ khiến tình nguyện viên quốc tế cũng không hiểu rõ về chủ đề, từ vựng trong lĩnh vực nhiều khi hạn chế,... dẫn đến dịch vừa lâu vừa không hay.
- Các sản phẩm dự án như PPT, lời thoại các sản phẩm truyền thông,... cũng cần phải dịch và chất lượng không cần trau chuốt lắm nhưng cần rõ ràng, sáng sủa và có nghĩa,...
Tuần vừa qua tôi quyết định thử một quy trình dịch thuật khác, thay vì dùng tình nguyện viên Việt nam dịch bản nháp rồi để tình nguyên viên quốc tế hiệu đính thì chúng tôi làm như sau :
- Giải thích khoảng 5-10 phút bằng tiếng Anh với tình nguyên viên quốc tế người Anh (bạn này tốt nghiệp đại học ngành makerting) nội dung giải thích về mục đích của PPT, các mục chính, phương pháp sử dunjng, một số từ vựng chuyên ngành,...
- Hướng dẫn bạn đó dịch dùng công cụ Google Translate để dịch nhanh từ Việt - Anh, những đoạn nào chưa hiểu rõ thì google để tìm kiếm thông tin, nếu vẫn không thể giải quyết được thì đánh dấu lại chúng tôi sẽ hiệu dính sau cùng
- Chỗ nào không hiểu có thể gọi sự trợ giúp bằng email, chat hoặc gặp mặt hỏi trực tiếp,... theo quy trình này thì cán bộ dự án làm việc trực tiếp với tình nguyên viên người bản địa, hai bên giải thích và hợp tác để ra bản dịch cuối cùng
- Việc dịch thử được tiến hành với 3 văn bản bằng PPT do đặc điểm là ít text, ngôn ngữ đơn giản, có biểu đồ công thức dễ hiểu hoặc dễ đoán hơn,
+ văn bản thứ nhất là tài liệu về truyền thông, văn bản thứ 2 là một nghiên cứu về tình trạng có việc làm của 35 nữ sinh ĐHQG vừa tốt nghiệp năm vừa qua của Chương trình học bổng Merali, văn bản thứ 3 là bài thuyết trình của đại diện một công ty về công nghệ thông tin về mong muốn đóng góp từ thiện qua sản phẩm dịch vụ của công ty.
+ Kết quả thật đáng kinh ngạc: với tài liệu thứ nhất 51 slides bạn này mất 3 ngày để dịch, với tài liệu thứ hai 12 slides (tài liệu này nhiều text khó hơn), với tài liệu thứ ba 20 slides bạn ây mất đúng 3 giờ để dịch, điều đáng nói là bạn này mới sang VN đến nay là sang tuần thứ 2 (ngày làm việc thứ 9), đây là lần đầu tiên sang một nước ở Asian và làm việc ở một môi trường phát triển trong một lĩnh vực hoàn toàn xa lạ, và 3 bài dịch về 3 chủ đề hoàn toàn khác nhau, trong suốt quá trình dịch thuật bạn ấy cũng không sử dụng bất kỳ sự trợ giúp nào cả, các bản dịch đều sáng sủa, thoát ý, ... mặc dù còn một đôi chỗ chưa chính xác hoặc dù từ chưa chuẩn hoặc sai ngữ cảnh nhưng nhìn chung là chấp nhận được, bản dịch đầu khá tốt (có lẽ là do làm cẩn thận hơn), mình để cả 3 bản dịch dưới đây ở dạng nguyên bản, chưa hiệu đính chuẩn từ ngữ lại để các bạn tiện so sánh, mình sẽ thử thêm vài lần nữa trước khi quyết định sử dụng như quy trình chính thức cho việc dịch thuật những tài liệu có cấu trúc không quá phức tạp (dạng như PPT) của dự án. Nếu quy trình này được áp dụng thành thục, toàn bộ thời gian dịch thuật các sản phẩm dự án có thể tiết kiệm được 50% nhân lực và giảm một nửa thời gian dịch thuật (tất nhiên sau đó các bạn phải bỏ ít thời gian ra để hiệu đính lại vì có 1 số chỗ có thể dịch sai hẳn nghĩa do không hiểu nhưng nhìn chung là vẫn tốt hơn google translate và nhanh hơn nhiều so với cách truyền thống ). Dưới đây là các PPT. Các bạn đọc thử dưới đây và so sánh xem các bản dịch thế nào nhé :) (lưu ý là các bản này ở dạng nguyên gốc mình chưa hiệu đính, revise lại đâu)
1) Tài liệu về truyền thông
Bản gốc tiếng Việt
Bản dịch tiếng Anh
2) Tài liệu về việc làm
Bản gốc tiếng Việt
Bản dịch tiếng Anh
3) Tài liệu về công ty Tin học
Bản gốc tiếng Việt
Bản dịch tiếng Anh
Theo Blog CED
0 comments:
Post a Comment